Archifau Categori: Iechyd

SYLWADAU IEUAN WYN JONES YN CADARNHAU’R ANGEN AM GORFF HYD BRAICH I GYNLLUNIO DYFODOL Y GYMRAEG

Ateb

Yn dilyn sylwadau Ieuan Wyn Jones yn ei lyfr ar ei yrfa wleidyddyol, mae Dyfodol i’r Iaith yn galw eto am sefydlu Corff Hyd Braich i gynllunio dyfodol y Gymraeg.

Yn ôl Dyfodol i’r Iaith mae meysydd helaeth yn galw am sylw brys. Mae’r Llywodraeth fel pe bai’n fwyfwy ymwybodol o’r angen am weithredu ym maes tai a’r economi, yr angen i ddatblygu cymunedau lleol, ond mae’r gweithredu’n ddiffygiol

Meddai Heini Gruffudd, Cadeirydd Dyfodol i’r Iaith, “Mae diffyg cynllunio cyfannol yn eglur. Mae’r targedau addysg Gymraeg yn dod yn fwyfwy annigonol, mae diffyg cyllid amlwg i ddatblygu dysgu’r Gymraeg i oedolion ac yn y gweithle. Mae’r rhaglen i ddysgu’r Gymraeg i athrawon yn brin, a sôn am gyflwyno cyrsiau 60 awr, lle mae angen rhai 600 awr.

“Mae’n hen bryd sefydlu corff hyd braich, gyda staff arbenigol parhaol, a fydd yn gallu creu rhaglen barhaus gyflawn, i’w derbyn gan wahanol adrannau’r Llywodraeth. Byddai corff o’r fath yn gallu rhoi cyfeiriad creadigol i gynllunio ieithyddol yng Nghymru, gyda phwyslais ar deuluoedd a’r gymuned. Bydd yn gallu hyrwyddo’n effeithiol a dirwystr, a chreu cynlluniau dros dymor hir. Gyda rheoleiddio deallus, a chydweithio gydag Adran Gymraeg y Llywodraeth, bydd modd creu amodau cadarn ar gyfer ffyniant y Gymraeg.

”Rydyn ni’n edrych ymlaen at drafod hyn gyda’r Llywodraeth, sydd, er pob ewyllys da, yn araf wrth yrru pethau ymlaen.”

https://nation.cymru/culture/wales-needs-a-new-body-to-promote-welsh-says-ex-deputy-first-minister/

CROESAWU YMRWYMIAD I GREU GWEITHLU DWYIEITHOG

Ateb

Mae Dyfodol i’r Iaith yn croesawu’r ymrwymiad gan y Llywodraeth i greu gweithlu dwyieithog i wasanaethu’r blynyddoedd cynnar a gofal plant a chwarae yng Nghymru.

Cafodd papur gwyn y llywodraeth ei gyhoeddi’n amlinellu drafft 10 mlynedd ar gyfer y maes hwn.

Un elfen yn y papur gwyn yw cynyddu sgiliau Cymraeg y gweithlu, ac mae Dyfodol i’r Iaith yn croesawu hyn.

Meddai Dr Elin Walker Jones, sy’n seicolegydd clinigol ac yn llefarydd Dyfodol ar iechyd, “Rydyn ni’n croesawu’r ymrwymiad i greu gweithlu dwyieithog fel rhan o’r cynllun deng mlynedd ar gyfer y blynyddoedd cynnar a gofal plant. Rydyn ni hefyd yn edrych ymlaen i gydweithio gyda’r Llywodraeth a sefydliadau perthnasol eraill i sicrhau gweithdrefnau priodol fydd yn gwireddu’r cynlluniau yma.”

Ychwanegodd Dr Jones, “Mae’n dda gweld y papur gwyn yn gweld bod cael gweithlu dwyieithog yn allweddol, ond dyw e ddim yn sôn yn fanwl am sut mae gweithredu hyn.”

Bydd Dyfodol i’r Iaith yn ymateb yn ffurfiol i’r papur gwyn, ac yn cynnig cynorthwyo gyda sefydlu trefn i sicrhau gweithlu dwyieithog.

Cyrraedd Pum Nod

Ateb

Mae pum cam o bwys i’r iaith wedi’u cymryd eleni, yn ôl Dyfodol i’r Iaith.  Bu Dyfodol i’r Iaith yn cynnal trafodaethau mewn sawl maes,  ac mae hyn yn dechrau dwyn ffrwyth, yn ôl y Cadeirydd, Heini Gruffudd.

Y pum llwyddiant yw:

  • Sefydlu Endid Genedlaethol Cymraeg i Oedolion
  • Cynlluniau i sefydlu pedair Canolfan Gymraeg mewn pedair tref yng Nghymru
  • Posibilrwydd cael dwy sianel radio Cymraeg
  • Cyhoeddi adnodd Cyngor Gofal Cymru ar ddefnyddio’r Gymraeg ym myd gwasanaethau gofal
  • Polisi addysg Sir Gâr, yn rhan o bolisi iaith pellgyrhaeddol y sir.

Meddai Heini Gruffudd, Cadeirydd Dyfodol i’r Iaith, “Rydyn ni wedi cael gwrandawiad cadarnhaol gan wleidyddion a gan sawl pwyllgor a chorff yn ystod y flwyddyn, ac mae’n dda gweld bod nifer o’n hawgrymiadau wedi cael eu derbyn.”

“Mae’r cyfan o’r pum cam yma’n ymwneud ag ehangu’r defnydd o’r Gymraeg ar lafar a chreu amodau teg i gael siaradwyr newydd.”

“Mae’n allweddol bod y rhai fydd yn gyfrifol am weithredu’r camau hyn yn gwneud hynny’n effeithiol a gydag argyhoeddiad, fel bod modelau da o weithredu’n cael eu sefydlu.”

“Rydyn ni yn ystod y mis nesaf yn canolbwyntio ar sicrhau bod lle i’r iaith yn y Bil Cynllunio sy’n cael ei ystyried gan y Llywodraeth.”