Archifau Categori: Dyfodol

BUDDUGOLIAETH FAWR I DYFODOL AR Y BIL CYNLLUNIO

Ateb

Ar ôl dwy flynedd o lobio dygn ar roi lle i’r Gymraeg yn y Bil Cynllunio, mae ymdrechion Dyfodol i’r Iaith wedi dwyn ffrwyth.  Mae’r Gymraeg bellach yn rhan o’r Mesur Cynllunio, ac yn ystyriaeth ar sail cyfraith, a fydd yn gallu trawsnewid y modd y caiff cynlluniau tai eu trin gan awdurdodau lleol yng Nghymru. Enillwyd hyn trwy drafod ac argyhoeddi.

Cychwynnodd Dyfodol i’r Iaith lobio yn sgil gwendid y rheolau TAN20 oedd yn rhoi peth hawl i awdurdodau lleol ystyried y Gymraeg.  Dilynwyd hyn gan TAN20 oedd ychydig yn gryfach, ond heb roi sail gyfreithiol gadarn i ystyried y Gymraeg.

Cyfarfu Dyfodol i’r Iaith dair gwaith â Carwyn Jones, y Prif Weinidog, a hefyd sawl gwaith â swyddogion cynllunio’r Llywodraeth.  Cynhaliwyd cyflwyniad ar y mater yn y senedd i argyhoeddi aelodau cynulliad o bob plaid a chysylltwyd ag Aelodau Cynulliad o bob plaid.

Llwyddwyd i argyhoeddi’r gwleidyddion o’r angen am gael y Gymraeg yn rhan o’r Bil.  Roedd tystiolaeth Meirion Davies, aelod o fwrdd Dyfodol i’r Iaith, ar effaith y drefn bresennol o gynllunio tai, yn gyfraniad o bwys.  Yn dilyn hyn  bu trafodaeth fanwl ar eiriad a fyddai’n bodloni. Yn ystod y camau hyn a’r rhai blaenorol, roedd cymorth Emyr Lewis i’r gwleidyddion yn allweddol.  Llwyddwyd i gael geiriad i welliant i’r Bil a oedd yn glir ac yn syml.

Wrth i Ddyfodol yr Iaith arwain y ddadl gyhoeddus, a bod yn barod i drafod â gwleidyddion a swyddogion, cafwyd bod drysau ar agor heb fod angen eu gwthio.  Mae sawl cam arall yn weddill, ond am y tro mae modd i ni ymfalchïo ein bod wedi dwyn un maen i’r mur.

 

Dyfodol i’r Iaith yn croesawu gwelliant i’r Bil Cynllunio

Ateb

Mae Dyfodol i’r Iaith yn croesawu’r gwelliant i’r Bil Cynllunio a gynigir gan William Powell ac a gefnogir gan Llyr Huws Griffiths a’r Gweinidog, Carl Sargeant.
Yn sgil y gwelliant, bydd rhaid i awdurdodau cynllunio dalu sylw i ystyriaethau yn ymwneud â defnyddio’r Gymraeg wrth benderfynu ar geisiadau cynllunio, lle bo hynny’n berthnasol i’r cais.  Mae hyn yn gam mawr ymlaen, ac fe ddylai roi diwedd ar yr ansicrwydd sydd wedi golygu methu ystyried yr effaith ar y Gymraeg o gwbl, rhag ofn nad oedd hynny’n gyfreithlon.

Cyflwynodd cynrychiolwyr Dyfodol, Meirion Davies ac Emyr Lewis ddadleuon polisi a chyfreithiol cryf dros welliant o’r math hwn gerbron y Pwyllgor Cynllunio, dadleuon a bwysleisiwyd yn eu cyfarfodydd gyda Charwyn Jones a swyddogion cynllunio’r Llywodraeth.

Testun llawenydd i Dyfodol yw bod gwleidyddion o bob plaid ac o bob rhan o Gymru wedi cefnogi’r gwelliant hwn.  Mae’n dangos bod cefnogaeth eang ar draws Cymru gyfan i’r angen i gynnal y Gymraeg fel iaith gymunedol. Mae’r Gweinidog, a’r gwleidyddion oll, i’w llongyfarch am eu hymateb goleuedig i’r lobio.

Mae hi’n ofid serch hynny na welwyd y ffordd yn glir i fabwysiadu argymhellion eraill y Pwyllgor fyddai wedi adeiladu ymhellach ar y sylfaen y mae’r gwelliant yma wedi ei gosod.

Mae Dyfodol yn parhau i alw am gorff statudol, strategol, lled-braich oddi wrth y Llywodraeth, gyda’r cyfrifoldeb dros hyrwyddo’r Gymraeg a chynllunio er ei lles.

Saith Seren : Ymateb Dyfodol i’r Iaith

Ateb

Roedd Dyfodol i’r Iaith yn siomedig iawn o glywed y bydd Saith Seren yn cau mis nesaf. Bu’r fenter yn trefnu a hybu gweithgareddau a gigs cyfrwng Cymraeg yn nhref Wrecsam ers 2012.

Mae Dyfodol i’r Iaith o’r farn y bod Canolfannau Cymraeg o’r math yn gyfrwng delfrydol a difyr i hybu defnydd o’r iaith. Maent hefyd yn cynnig cyfleoedd i ddysgu a chodi hyder yn y Gymraeg mewn ardaloedd, megis Wrecsam, lle mae’r cyfleoedd i’w defnyddio fel cyfrwng naturiol yn gallu bod yn gymharol brin.

Dywed Heini Gruffudd, Cadeirydd Dyfodol:

“Mae’n drueni mawr bod angen i Saith Seren gau.

 

Mae sefydlu Canolfannau Cymraeg yn rhan bwysig o gael y Gymraeg yn iaith fyw mewn mannau llai dwys eu Cymraeg.  Mae Llywodraeth Cymru wedi derbyn yr egwyddor yma, ac wedi dechrau cyfrannu at sefydlu Canolfannau Cymraeg. Tra bo hyn i’w groesawu, mae angen creu cynllun cadarn ar gyfer datblygu Canolfannau Cymraeg ledled y wlad.

 

Mae’r cant a mwy o Ganolfannau Iaith yng Ngwlad y Basgiaid yn esiampl i’w dilyn.  Mae’r rhain yn cael eu cefnogi gan lywodraeth ganol a lleol, a chan sefydliadau dysgu’r iaith i oedolion.”