Rydym yn ddiolchgar iawn i gwmni Castell Howell, Cross Hands, Sir Gâr, am eu nawdd hael o £250 tuag at ein noson ‘Tri Gog a Hwntw’ a gynhaliwyd yng Nghlwb Rygbi’r Cwins yng Nghaerfyrddin yn ddiweddar.
Cafwyd noson hyfryd o ganu a hwyl yng nghwmni’r criw o Lanuwchllyn. Diolch yn fawr iddyn nhw am ddod lawr yr holl ffordd i Sir Gâr a diolch hefyd i bawb ddaeth draw i’r noson i gefnogi a mwynhau. Bu’n gyfle i ni godi arian a roi sylw i’n gwaith wrth fwynhau. Diolch i bawb.
“Trychineb ieithyddol” yw penderfyniad y Llywodraeth i beidio bwrw ymlaen i sefydlu Corff Cynllunio Iaith, yn ôl Dyfodol i’r Iaith.
Bu Dyfodol yr Iaith yn galw am gorff o’r fath i arwain cynllunio ieithyddol yng Nghymru, gan ddilyn egwyddorion cynllunio iaith sydd wedi’u derbyn ledled y byd.
“Mae’r Llywodraeth wedi gwastraffu saith mlynedd trwy beidio hyrwyddo’r iaith yn iawn,” medd Heini Gruffudd, Cadeirydd Dyfodol i’r Iaith, “ond maen nhw’n awr yn gwrthod mynd y cam nesaf angenrheidiol, sef cynllunio dyfodol y Gymraeg yn ôl egwyddorion cydnabyddedig.”
“Mae angen cynlluniau ar frys i gryfhau’r Gymraeg mewn cartrefi, ac i adeiladu cymunedau Cymraeg, ar lawr gwlad ac ym myd technoleg, ond does neb yn cymryd cyfrifoldeb am y darlun cyflawn.”
“Mae syniadau gwallgo’r Llywodraeth, fel gwneud y Saesneg yn orfodol mewn cylchoedd chwarae Cymraeg, yn profi mor ddi-glem mae’r Llywodraeth o ran cynllunio iaith.”
“Rydyn ni’n galw ar y Llywodraeth i greu corff mewnol i arwain ar gynllunio iaith, os nad yw’n fodlon creu corff hyd braich. Mae’r angen am gael arbenigwyr ieithyddol, yn lle gwleidyddion, yn amlwg
Mae Dyfodol i’r Iaith wedi ymateb yn chwyrn i gymal ym Mhapur Gwyn y Llywodraeth ar Gwricwlwm Newydd i Gymru. Dywed y cymal bod rhaid i addysg a gyllidir, gan gynnwys Cylchoedd Meithrin, addysgu Saesneg fel elfen orfodol o’r cwricwlwm. Mae hyn yn tynnu’n groes a’r drefn bresennol, lle caniateir i’r Saesneg cael ei gyflwyno’n raddol o 7 oed ymlaen.
“Mae’r cymal hwn yn anelu saeth at galon addysg Gymraeg,” meddai Heini Gruffudd, Cadeirydd y mudiad. “Mae’r cyfnod sylfaenol yn dyngedfennol o safbwynt dysgu. Rhaid mynnu ar ofod arbennig i’r Gymraeg yn ystod y cyfnod hwn os ydym am i’n plant ddysgu a dod yn rhugl yn y Gymraeg. Ni allaf feddwl am unrhyw gynsail i’r fath gynnig; yn wir, mae’r Papur Gwyn yn cydnabod ei hun nad yw’r Saesneg yn bwnc sydd angen y fath statws statudol.”
“Ffolineb arall, wrth gwrs, yw bod y Llywodraeth yn dadwneud yr ymdrechion i gefnogi’r Gymraeg ac yn tanseilio ei nod o greu miliwn o siaradwyr. Ni allwn dderbyn y fath ergyd hurt. Mae’n gam digyffelyb i’r gorffennol, ac yn tanseilio rhai o egwyddorion sylfaenol addysg Gymraeg.”