YMGYNGHORIAD CYNLLUNIO ADFERIAD Y GYMRAEG PWNC TRAFOD 1: LLEDAENU DEALLTWRIAETH O’R GYMRAEG

Dros y misoedd nesaf, bydd Dyfodol i’r Iaith yn ymgynghori ar ein hargymhellion polisi a grynhoir yn y ddogfen, Cynllunio Adferiad y Gymraeg. Rydym yn awyddus iawn i dderbyn eich barn ar y gwahanol elfennau sydd yn greiddiol i dwf y Gymraeg ac sydd angen sylw gan y Llywodraeth a’r gwleidyddion.

Byddwn yn canolbwyntio ar wahanol bynciau dros yr wythnosau nesaf, gan gychwyn gydag Ymwybyddiaeth Iaith – sut i ennyn brwdfrydedd dros y Gymraeg ac ennill cyfeillion newydd i’r iaith. Ceir manylion llawn yn y ddogfen Cynllunio Adferiad y Gymraeg sydd i’w gweld ar flaen ein gwfan. Isod, ceir grynodeb o argymhellion y ddogfen ynglŷn â lledaenu dealltwriaeth o’r Gymraeg a rhai cwestiynau sydd angen eu gofyn.

Yn y pen draw, ein bwriad yw cyflwyno argymhellion cadarn i’r Pleidiau wrth iddynt baratoi ar gyfer Etholiadau’r Cynulliad yn 2021.

Mae’n gyfnod ansicr i ni i gyd, ond bydd yr hinsawdd anodd o’n blaenau yn gofyn am flaenoriaethau cadarn.

Gobeithiwn yn fawr y byddwch yn cyfrannu at ein sgwrs. Byddwn yn ddiolchgar iawn o glywed gennych.

Cysylltwch â ni yn ddiymdroi, felly:

[email protected]

neu ffoniwch 01248 811798

 

PWNC TRAFOD 1: LLEDAENU DEALLTWRIAETH O’R GYMRAEG

 Yr Egwyddor:

Mae’n hanfodol bod y genedl yn deall ystyr creu miliwn o siaradwyr, a’u bod yn cefnogi’r fenter. Mae hynny’n golygu dangos arwyddocâd y Gymraeg i fywyd y genedl, pam mae ei hadfer yn bwysig ac yn gyffrous, pam mae meddu arni yn fanteisiol, a sut y bwriedir mynd ati. Mae’n golygu esbonio sut mae dwyieithrwydd yn gweithio mewn gwirionedd, rhoi bri ar yr iaith a chodi hunan-hyder ei siaradwyr drwy ei hyrwyddo a’i marchnata ymhob dull a modd.

Cam sylfaenol felly yw rhaglen gynhwysfawr o addysgu ieithyddol a hyrwyddo’r iaith ar bob lefel, o’r bôn i’r brig.

YDYCH CHI’N CYTUNO Â’R EGWYDDOR HWN? OES GENNYCH UNRHYW SYLWADAU?

Y Nod:

  • Sicrhau bod pawb yng Nghymru (boed yn siaradwyr Cymraeg, yn ddi-Gymraeg neu’n ddysgwyr) yn derbyn neges gadarnhaol, ymarferol a rhagweithiol ynglŷn â gwerth ac arwyddocâd y Gymraeg. Awgrymwn fynd i’r afael â hyn drwy gyfrwng Strategaeth Ymwybyddiaeth Iaith gynhwysfawr.
  • Er mai’r un fyddo’r neges i bawb yn y bôn, bydd angen ystyried sut i deilwra’r neges i wahanol bobl ac ystyried y cyfryngau gorau i drosglwyddo’r neges.

YDYCH CHI’N CYTUNO Â’R NOD A’R ANGEN I DARGEDU’R NEGES?

Meysydd Trafod:

Byddwn yn gwerthfawrogi eich sylwadau a’ch mewnbwn ar yr argymhellion canlynol. Byddwn hefyd yn ddiolchgar os byddech yn rhannu unrhyw brofiadau o godi Ymwybyddiaeth Iaith.

  • Mae angen rhaglen gyffredinol genedlaethol i godi Ymwybyddiaeth Iaith: ymgyrch gan y Llywodraeth fyddo’n targedu’r cyfryngau, y cyfryngau cymdeithasol a mannau cyhoeddus.
  • Mae angen rhannu’r neges gyda theuluoedd (rhieni, darpar-rieni, gofalwyr, neiniau a theidiau) a roi pwyslais ar fanteision a phwysigrwydd defnyddio’r Gymraeg ar yr aelwyd a throsglwyddo’r iaith i’r genhedlaeth nesaf.
  • Y sector gyhoeddus. Gofynnir i gyrff sy’n gorfod cydymffurfio â’r safonau iaith roi hyfforddiant Ymwybyddiaeth Iaith i’w staff. Byddwn yn edrych ar sut y gallwn gael y gorau o’r gofyn statudol hwn.
  • Y sector breifat a gwirfoddol. Pa adnoddau a chanllawiau sydd angen eu datblygu er mwyn sicrhau bod cyrff a busnesau (bach a mawr) yn ymwybodol o’u cyfraniad i ffyniant y Gymraeg?
  • Pobl ifanc. Sut gallwn hybu brwdfrydedd tuag at yr iaith ymysg pobl ifanc? Credwn fod y cyfryngau cymdeithasol yn ogystal â gweithgareddau hamdden yn allweddol i hyn.

PA GRWPIAU ERAILL FYDD ANGEN EU HYSTYRIED?

OES GENNYCH CHI UNRHYW SYNIADAU NEU BROFIAD O GODI YMWYBYDDIAETH IAITH YMYSG UNRHYW UN (NEU ARALL) O’R UCHOD Y BYDDWCH YN FODLON EU RHANNU GYDA NI?

OES GENNYCH CHWI UNRHYW SYLWADAU PELLACH AR SUT I GODI YMWYBYDDIAETH O’R GYMRAEG?

EDRYCH TUAG AT DDYFODOL Y GYMRAEG Y TU HWNT I’R ARGYFWNG

Mewn cyfnod digynsail o bryder ac ansicrwydd, daw’n gynyddol bwysig i ni gadw’n bositif ac edrych ymlaen at gyfnod gwell. Dros y misoedd nesaf, bydd Dyfodol i’r Iaith yn parhau i weithredu’n gadarnhaol a chreadigol dros y Gymraeg yn wyneb argyfwng dirdynnol Covid-19, gan sicrhau na fydd yr iaith yn cael ei hanwybyddu dros y cyfnod dyrys hwn.

Byddwn yn lansio ein dogfen polisi, Cynllunio Adferiad y Gymraeg ar lein dydd Gwener (Ebrill 3) ac yn rhannu’r testun gydag Aelodau’r Cynulliad a mudiadau sy’n cefnogi’r Gymraeg. Dyma ein glasbrint ar gyfer Strategaeth gadarn i’r Gymraeg. Mae holl argymhellion y ddogfen yn seiliedig ar yr egwyddor o gynllunio ieithyddol cynhwysfawr a chreu strwythurau addas i ymgymryd â’r gwaith.

Drwy gyfrwng ein gwefan a’r cyfryngau cymdeithasol byddwn yn cyhoeddi cyfres o destunau trafod sy’n codi o Gynllunio Adferiad y Gymraeg. Apeliwn am sylwadau a syniadau gan bawb er mwyn annog trafodaeth ar beth yw blaenoriaethau ac anghenion y Gymraeg.

Mae hwn yn gyfnod anodd i ni i gyd, ond credwn ei fod hefyd yn gyfle i ni feddwl, myfyrio a gobeithio am well byd. Estynnwn wahoddiad i chwi i gyd ddychmygu a chynllunio ar gyfer adferiad y Gymraeg mewn byd fydd yn rhydd o fygythiad Covid-19.

CRYNODEB O’R DDOGFEN:

Mae Cynllunio Adferiad y Gymraeg yn cynnig ymateb i’r her o sicrhau twf y Gymraeg drwy ddefnyddio egwyddorion cydnabyddedig Cynllunio ieithyddol cynhwysfawr er mwyn gwrthdroi shifft iaith a chreu cymunedau o siaradwyr Cymraeg. Mae’n nodi hanfod y meysydd canlynol:

  • Lledaenu dealltwriaeth o bwysigrwydd y Gymraeg
  • Rôl y drefn addysg blynyddoedd cynnar ac addysgofal
  • Y gyfundrefn Addysg Statudol, Bellach ac Uwch
  • Datblygu’r Gymraeg ymysg rhieni, y gweithlu ac yn y gweithle
  • Hyrwyddo defnydd y Gymraeg ym mhob agwedd o fywyd dydd-i-ddydd
  • Gwarchod y Gymraeg fel iaith gymunedol gyffredin yn ei chadarnleoedd
  • Defnyddio technoleg a’r cyfryngau i gefnogi’r Gymraeg
  • Cynllunio ieithyddol – gweithredu’r egwyddorion a chyd-lynu’r arbenigedd mewn modd integredig a chreadigol
  • Mynnu ar strwythurau cadarn a grymus i roi’r gofynion ar waith

 

COVID-19 A GWAITH DYFODOL I’R IAITH

Yn wyneb argyfwng Covid-19, ein blaenoriaeth ni gyd yw cadw’n iach, yn ddiogel a chytbwys ein meddyliau.

Drwy gydol y cyfnod anodd hwn, bydd Dyfodol i’r Iaith yn parhau i weithredu dros les y Gymraeg. Credwn ein bod mewn sefyllfa i allu gwneud hyn mewn modd addas, diogel ac effeithiol. Mae ein staff yn gweithio o gartref, a byddwn mewn cyswllt cyson â’n gilydd, ein haelodau ac, wrth gwrs, y gwleidyddion.

Er na fyddwn yn cynnal cyfarfodydd cyhoeddus tan y bo’n ddiogel i wneud hynny, dymunwn gadw mewn cysylltiad a’n haelodau a’n cefnogwyr. Ceisiwn droi her yr argyfwng yn gyfle i lunio ymateb strategol i anghenion y Gymraeg ac i lywio maniffestos y pleidiau ar gyfer Etholiad y Cynulliad yn 2021. Byddwn yn gwerthfawrogi eich mewnbwn i’r broses hon.

Dros yr wythnosau nesaf, byddwn yn rhannu ein syniadau ac yn gofyn am eich sylwadau ar wahanol flaenoriaethau ac ymgynghoriadau. Efallai – a gobeithio – y gall hyn fod yn ddefnydd buddiol o’r cyfnodau o bellhau cymdeithasol neu hunain ynysu sy’n ein wynebu.

Er waetha’r sefyllfa, daliwn ati’n gadarn a chreadigol, ac afraid dweud, gwerthfawrogwn eich cefnogaeth yn gynnes iawn.