ADRODDIAD Y COMISIYNYDD YN “WYNEBU SEFYLLFA’R GYMRAEG YN EI HOLL GYMHLETHDOD.”

Mae’r mudiad Dyfodol i’r Iaith wedi canmol Adroddiad pum mlynedd Comisiynydd y Gymraeg fel dogfen gynhwysfawr a threiddgar, sy’n hoelio’r heriau sy’n wynebu’r iaith ar hyn o bryd a thua’r dyfodol.

Dywedodd Heini Gruffudd, Cadeirydd Dyfodol:

“Mae neges gadarn y Comisiynydd yn gwbl addas ac amserol, wrth i Gymru a’r Gymraeg barhau i ymdopi ag effeithiau Covid. Mae’r Adroddiad yn amlygu ac ategu ein hunion bryderon ninnau drwy osod y Gymraeg yn ei chyd-destun cymdeithasol ac economaidd ehangaf a gosod pwyslais cadarn ar ei defnydd. Mynnwn fod y Llywodraeth yn cymryd y ddogfen hon o ddifrif a gweithredu ar fyrder yn unol â’i hargymhellion.

Cytunwn fod ehangu addysg cyfrwng Gymraeg yn hanfodol i dwf y Gymraeg, a da yw nodi fod y Comisiynydd yn galw am fynd i’r afael â’r diffyg athrawon sy’n gymwys i addysgu drwy’r Gymraeg. Heb hynny, ni cheir unrhyw fath o sail i wireddu uchelgais strategaeth y Llywodraeth.

Rydym yn ddiolchgar iawn i’r Comisiynydd am wynebu ac amlinellu sefyllfa’r Gymraeg yn ei holl gymhlethdod.”

SYLWADAU IEUAN WYN JONES YN CADARNHAU’R ANGEN AM GORFF HYD BRAICH I GYNLLUNIO DYFODOL Y GYMRAEG

Yn dilyn sylwadau Ieuan Wyn Jones yn ei lyfr ar ei yrfa wleidyddyol, mae Dyfodol i’r Iaith yn galw eto am sefydlu Corff Hyd Braich i gynllunio dyfodol y Gymraeg.

Yn ôl Dyfodol i’r Iaith mae meysydd helaeth yn galw am sylw brys. Mae’r Llywodraeth fel pe bai’n fwyfwy ymwybodol o’r angen am weithredu ym maes tai a’r economi, yr angen i ddatblygu cymunedau lleol, ond mae’r gweithredu’n ddiffygiol

Meddai Heini Gruffudd, Cadeirydd Dyfodol i’r Iaith, “Mae diffyg cynllunio cyfannol yn eglur. Mae’r targedau addysg Gymraeg yn dod yn fwyfwy annigonol, mae diffyg cyllid amlwg i ddatblygu dysgu’r Gymraeg i oedolion ac yn y gweithle. Mae’r rhaglen i ddysgu’r Gymraeg i athrawon yn brin, a sôn am gyflwyno cyrsiau 60 awr, lle mae angen rhai 600 awr.

“Mae’n hen bryd sefydlu corff hyd braich, gyda staff arbenigol parhaol, a fydd yn gallu creu rhaglen barhaus gyflawn, i’w derbyn gan wahanol adrannau’r Llywodraeth. Byddai corff o’r fath yn gallu rhoi cyfeiriad creadigol i gynllunio ieithyddol yng Nghymru, gyda phwyslais ar deuluoedd a’r gymuned. Bydd yn gallu hyrwyddo’n effeithiol a dirwystr, a chreu cynlluniau dros dymor hir. Gyda rheoleiddio deallus, a chydweithio gydag Adran Gymraeg y Llywodraeth, bydd modd creu amodau cadarn ar gyfer ffyniant y Gymraeg.

”Rydyn ni’n edrych ymlaen at drafod hyn gyda’r Llywodraeth, sydd, er pob ewyllys da, yn araf wrth yrru pethau ymlaen.”

https://nation.cymru/culture/wales-needs-a-new-body-to-promote-welsh-says-ex-deputy-first-minister/

TRAFODAETHAU’N GYFLE I AILOSOD YR AGENDA AR GYFER Y GYMRAEG.

Mae Dyfodol i’r Iaith yn croesawu’r trafodaethau sydd ar y gweill rhwng Llafur a Phlaid Cymru ac yn gobeithio bydd hyn yn gyfle i ailosod yr agenda ar gyfer polisïau i gefnogi’r Gymraeg.

Dywed Heini Gruffudd, Cadeirydd y mudiad:

“Byddwn yn pwyso ar y ddwy Blaid i adnabod y trafodaethau hyn fel cyfle i ystyried gwir anghenion y Gymraeg er mwyn cyrraedd y nod o greu miliwn o siaradwyr.”

Ymysg y blaenoriaethau, mae’r mudiad yn galw ar y ddwy Blaid i:

  • Ddyrchafu statws Is-Adran y Gymraeg o fewn y Llywodraeth.
  • Ehangu addysg cyfrwng Cymraeg a chyflwyno rhaglen hyfforddi Cymraeg uchelgeisiol i staff sy’n gweithio ym maes addysg.
  • Llunio polisi Cynllunio sy’n gwarchod y Gymraeg a mynd i’r afael â’r argyfwng tai.
  • Gweithredu ar fyrder yn unol ag argymhellion adroddiad Dr Simon Brooks ar ail gartrefi.
  • Datblygu cynllun Arfor fyddo’n hybu’r iaith a datblygu’r economi yng nhadarnleoedd y Gymraeg.
  • Ehangu’r Gymraeg yn y gweithle.
  • Cryfhau statws yr iaith yn y sector breifat.

Ac yn olaf a chwbl ddigost-

  • Cynyddu defnydd o’r Gymraeg yn y Senedd, gan gynnwys arweinyddion a gweinidogion.