Archifau Categori: Cymunedau

CAMAU I’R CYFEIRIAD IAWN

Ateb

Mae Dyfodol i’r Iaith wedi croesawu’r cytundeb cydweithio a gyhoeddwyd rhwng Llafur a Phlaid Cymru. Mae’r mudiad yn falch o nodi bod ymrwymiad i dwf y Gymraeg yn cael ei ategu yn y ddogfen a’i bod yn cynnwys nifer o gamau cadarnhaol i’r cyfeiriad iawn o safbwynt polisïau’n ymwneud â’r Gymraeg.

Dywedodd Heini Gruffudd, Cadeirydd Dyfodol:

“Mae’n dda gweld fod y cytundeb yn cynnwys nifer o fesurau sy’n mynd i’r afael â sicrhau ffyniant y Gymraeg a bod hyn, fe ymddengys, yn rhan o’r weledigaeth ehangach ar gyfer y tair blynedd nesaf.

Croesawn y cadarnhad ynglŷn â chymryd y broblem ail gartrefi o ddifrif ac, wrth gwrs, y cynigion o safbwynt ehangu addysg cyfrwng Cymraeg a sicrhau sylw dyledus i hanes Cymru o fewn y Cwricwlwm.

Mae yma hefyd ddatblygiadau sy’n allweddol i gefnogi ffyniant y Gymraeg; Cydnabyddiaeth o bwysigrwydd y Coleg Cymraeg Cenedlaethol a’r Ganolfan Dysgu Cymraeg Cenedlaethol, er enghraifft yn ogystal â’r bwriad i ehangu prosiect Arfor a’r pwyslais ar ddiwylliant a darlledu cynhenid. Afraid dweud, cefnogwn yn ogystal y bwriad i ehangu ac ystwytho Safonau’r Gymraeg a gwarchod enwau lleoedd Cymraeg.

Wrth groesawu hyn oll, fodd bynnag, rhaid bod yn wyliadwrus nad ewyllys da a geiriau teg a gynrychiolir gan y ddogfen. Rhaid mynnu ar lefel ddigonol o gyllid, adnoddau ac ymrwymiad ar gyfer pob un o’r mesuriadau sy’n addawol i’r Gymraeg.”

SYLWADAU IEUAN WYN JONES YN CADARNHAU’R ANGEN AM GORFF HYD BRAICH I GYNLLUNIO DYFODOL Y GYMRAEG

Ateb

Yn dilyn sylwadau Ieuan Wyn Jones yn ei lyfr ar ei yrfa wleidyddyol, mae Dyfodol i’r Iaith yn galw eto am sefydlu Corff Hyd Braich i gynllunio dyfodol y Gymraeg.

Yn ôl Dyfodol i’r Iaith mae meysydd helaeth yn galw am sylw brys. Mae’r Llywodraeth fel pe bai’n fwyfwy ymwybodol o’r angen am weithredu ym maes tai a’r economi, yr angen i ddatblygu cymunedau lleol, ond mae’r gweithredu’n ddiffygiol

Meddai Heini Gruffudd, Cadeirydd Dyfodol i’r Iaith, “Mae diffyg cynllunio cyfannol yn eglur. Mae’r targedau addysg Gymraeg yn dod yn fwyfwy annigonol, mae diffyg cyllid amlwg i ddatblygu dysgu’r Gymraeg i oedolion ac yn y gweithle. Mae’r rhaglen i ddysgu’r Gymraeg i athrawon yn brin, a sôn am gyflwyno cyrsiau 60 awr, lle mae angen rhai 600 awr.

“Mae’n hen bryd sefydlu corff hyd braich, gyda staff arbenigol parhaol, a fydd yn gallu creu rhaglen barhaus gyflawn, i’w derbyn gan wahanol adrannau’r Llywodraeth. Byddai corff o’r fath yn gallu rhoi cyfeiriad creadigol i gynllunio ieithyddol yng Nghymru, gyda phwyslais ar deuluoedd a’r gymuned. Bydd yn gallu hyrwyddo’n effeithiol a dirwystr, a chreu cynlluniau dros dymor hir. Gyda rheoleiddio deallus, a chydweithio gydag Adran Gymraeg y Llywodraeth, bydd modd creu amodau cadarn ar gyfer ffyniant y Gymraeg.

”Rydyn ni’n edrych ymlaen at drafod hyn gyda’r Llywodraeth, sydd, er pob ewyllys da, yn araf wrth yrru pethau ymlaen.”

https://nation.cymru/culture/wales-needs-a-new-body-to-promote-welsh-says-ex-deputy-first-minister/

HYRWYDDO’R GYMRAEG A SICRHAU CYDRADDOLDEB HIL: NID MATER O “UN AI / NEU”.

Ateb

Mae Dyfodol i’r Iaith wedi galw am drafodaeth genedlaethol ar gysoni hyrwyddo’r Gymraeg gyda’r angen i sicrhau cydraddoldeb hil. Daw’r galw hwn yn sgil yr ymateb i’r adroddiad diweddar ar y cyfleoedd a roddir gan Gyngor y Celfyddydau ac Amgueddfeydd Cymru i bobl dduon a phobl o liw.

Yn y wasg (a’r wasg Saesnig yn enwedig) adroddwyd y casgliadau fel cyhuddiad yn erbyn y Gymraeg, fel petai’r gofynion ieithyddol yn rhwystro amrywiaeth a chydraddoldeb yn y sectorau hyn.

Dywedodd Heini Gruffudd, Cadeirydd Dyfodol:

“Roedd dehongliad y wasg o’r adroddiad hwn yn bryfoclyd a chwbl wallus, gan awgrymu nad oes modd i berson du neu berson o liw allu siarad na dysgu’r Gymraeg. Gwyddom, wrth gwrs, mai ffwlbri llwyr a sarhaus yw’r fath awgrym a bod angen mwy o gyfleoedd addas a hyblyg i bawb gael dysgu’r Gymraeg.

Nid mater o ddewis a dethol na blaenoriaethu yw hyrwyddo’r Gymraeg a sicrhau cydraddoldeb hil: mae’n rhaid i’r ddau fynd law yn llaw os ydym am i’r iaith ffynnu a chyfoethogi drwy ddod yn gyfrwng i ystod eang o brofiadau.

Nid yw Llywodraeth Cymru’n rhydd o’r camsyniad hwn ychwaith. Wrth osod y cwricwlwm hanes, maent wedi penderfynu (yn gywir) rhoi sylw i hanes pobl dduon a phobl o liw yng Nghymru, ond wedi gwrthod y gofyn i ddysgu am hanes Cymru. Unwaith eto, nid mater o un ai / neu ydi hwn. Mae hanes ein gwlad yn allweddol i’n dealltwriaeth o’r presennol a heb gyd-destun hanes Cymru, yna fe amddifadir hanes pobl dduon ein cenedl o gyd-destun sy’n allweddol i ddealltwriaeth o’r hanes hwnnw.”