Archifau Categori: Cymunedau

ACHOS PELLACH O GOSB PARCIO UNIAITH SAESNEG

Ateb

Mae Dyfodol i’r Iaith yn hynod siomedig bod achos pellach o gwmni parcio ceir yn dangos amharch llwyr i’r Gymraeg.

Cysylltodd Gwen Williams â ni ar ôl cael hysbysiad cosb parcio yng ngwesty ‘Yr Eryrod’ yn Llanrwst canol mis Rhagfyr 2023. 6 wythnos yn ddiweddarach derbyniodd gosb parcio uniaith Saesneg am £60 gan Smart Parking Ltd.

Meddai Gwen Williams,

“Mae’n bwysig nodi fy mod i wedi esbonio trwy’r amser fy mod am dalu’r ddirwy pe byddai’n cael ei gyfieithu ac awgrymais sawl un allai wneud hynny iddynt ond collais yr apêl.

Os byddaf yn penderfynu talu’r ddirwy ai peidio, mi fyddaf yn parhau i ymgyrchu dros arwyddion a hysbysiadau cosb dwyieithog drwy lobïo’r awdurdodau sydd â’r pŵer a’r cyfle i wella’r gyfraith. Nid yw Mesur yr iaith Gymraeg 2011 a’r safonau iaith yn mynd yn ddigon pell i hyrwyddo dwyieithrwydd yn y sector preifat….”

[darllenwch weddill y datganiad yma…]

PLANNU COED AR DIR AMAETHYDDOL – GWARCHOD Y BLANED A’I CHYMUNEDAU YNG NGHEFN GWLAD CYMRU

Ateb

Mae Dyfodol i’r Iaith wedi ysgrifennu at y Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd, Lee Waters, ynglŷn â’r gofyn i blannu coed er mwyn cadw carbon yng nghyd-destun gwarchod y cymunedau gwledig hynny sy’n cynnal y Gymraeg fel iaith gymunedol.

Roedd y mudiad yn falch o gael gwybod bod y Llywodraeth yn cydnabod yr anghenion a’r egwyddor mai ffermwyr yn hytrach na chwmnïau allanol ddylai fod yn ganolog i’r her o gadw carbon drwy gynyddu fforestydd.

Fodd bynnag, credai’r mudiad fod bellach angen ymrwymiadau penodol a chadarn mewn perthynas â’r her dyngedfennol hon, ac mae’n galw am i’r Llywodraeth:

  • Ganiatáu cyllid i ffermwyr sy’n byw ar y tir lle bwriedir plannu’r coed a gwahardd arian i gwmnïau allanol allu manteisio ar sefyllfa mor ddifrifol ar draul y gymuned frodorol.
  • Yn unol ag argymhellion Adroddiad yr Athro Gareth Wyn Jones (Defnydd Tir a Newid Hinsawdd), a gyflwynwyd i Lywodraeth Cynulliad Cymru ym Mawrth 2010, bod plannu’n digwydd ar diroedd llai cynhyrichiol – pridd asidig ucheldir a thir dan redyn.

Dywedodd Heini Gruffudd, Cadeirydd y mudiad:

“Mae’r mater hwn yn amlygu’r angen i’r Llywodraeth fynd i’r afael a dau fath o gynaladwyedd sydd mor allweddol i’w gweledigaeth, sef sicrhau dyfodol i’r blaned ac i’w chymunedau yng nghefn gwlad Cymru.

Barn Dyfodol i’r Iaith ar Gyllideb Llywodraeth Cymru – colli cyfle euraidd

Ateb

Colli cyfle euraidd – dyna farn Dyfodol i’r Iaith ar Gyllideb Llywodraeth Cymru. A’r Llywodraeth yn gyfrifol am wario £18 biliwn yn y flwyddyn i ddod, mae’r gwariant ar brosiectau i adfywio’r Gymraeg fel pe baent yn drychinebus o brin o’r angen.

Mae Dyfodol i’r Iaith eisoes wedi galw am wariant cyfalaf o £200 miliwn i’w rannu rhwng pum o siroedd Cymru i ddatrys argyfwng tai preswyl ac ail gartrefi. Nid yw cynigion presennol y Llywodraeth i ariannu Arfor ac i adeiladu tai cymdeithasol yn dod yn agos at yr angen.

Mae Dyfodol i’r Iaith hefyd wedi gofyn am roi blaenoriaeth i hyfforddi athrawon ac i ddysgu’r iaith i athrawon.  Nid oes arwydd, medd Dyfodol i’r Iaith, fod y gyllideb newydd yn mynd i roi’r hwb cwbl angenrheidiol yn y maes yma.

Meddai Heini Gruffudd, Cadeirydd Dyfodol i’r Iaith, “Mae’r angen am drawsnewid y farchnad dai yn ein cymunedau mwy Cymraeg wedi bod yn glir ers tro, ac mae’r Llywodraeth wedi derbyn hyn.  Bydd y gyllideb hon yn anffodus yn parhau’r argyfwng.”

“Mae’r Llywodraeth hefyd yn gwybod bod argyfwng ar ddigwydd o ran darparu staff â sgiliau iaith digonol mewn ysgolion cynradd ac uwchradd.  Cafodd IRALE yng Ngwlad y Basgiaid gyllideb o £25 miliwn y flwyddyn i ddysgu’r iaith i athrawon, a dysgwyd yr iaith i ryw 1,000 o athrawon y flwyddyn mewn cyrsiau amser llawn dros chwarter canrif.

“Os ydyn ni o ddifri am drawsnewid yr iaith yn ysgolion Cymru, mae’n rhaid cael rhaglen gyfatebol i un Gwlad y Basgiaid.”