EISTEDDFOD DYFODOL

Diolch i bawb a sicrhaodd Eisteddfod mor gofiadwy i ni eleni: boed hynny’r sawl a gyfrannodd at ein cyflwyniadau a’n trafodaethau, a fu’n diddanu ar ein stondin, neu a alwodd heibio am sgwrs a holi am ein gwaith.

CYFLWYNIADAU

Cawsom gyfle i wneud dau gyflwyniad o lwyfan Pabell y Cymdeithasau, gan gynnwys trafodaeth amserol a chadarnhaol ar gyfraniad y Cynghorau Sir i amcanion Cymraeg 2050. Credwn ei bod yn ymarferol a hanfodol i Gynghorau’r ardaloedd Cymreicaf (Môn, Ceredigion, Sir Gar, yn ogystal â Gwynedd) weithredu’n fewnol drwy gyfrwng y Gymraeg. Bu Dyfrig Siencyn o Wynedd a Peter Hughes-Griffiths o Sir Gâr yn trafod yr her a’r realiti o gyflawni hyn dan gadeiryddiaeth Gwerfyl Pierce Jones

Ar y dydd Gwener, bu Cynog Dafis a Dr Kathryn Jones o Iaith Cyf. yn amlinellu pwysigrwydd Cynllunio Ieithyddol a strwythurau rheoli grymus ac addas os ydym am lunio ymateb cynhwysfawr i greu’r amgylchiadau a’r ewyllys a fyddo’n caniatáu twf y Gymraeg. Dyma conglfaen ein gobeithion am adfywio’r iaith a gobeithiwn y bu’r cyflwyniad hwn yn sail at drafodaethau’r dyfodol. Braf oedd cael trafod Cynllunio Ieithyddol yng nghyd-destun datblygiadau addawol, megis cyhoeddiad diweddar Weinidog y Gymraeg i alw ar arbenigedd ieithyddol er mwyn cynllunio’r camau allweddol nesaf.

TRAFODAETHAU

Croesawyd ystod o arbenigwyr i rannu eu syniadau a’u profiadau gydag ymwelwyr i’r stondin. Bu Gareth Pierce yn trafod anghenion addysg; Owen Evans, Prif Weithredwr S4C, yn amlinellu dyfodol ein sianel genedlaethol; a Simon Brooks ac Wyn Thomas yn cyflwyno problemau’r gyfundrefn gynllunio mewn perthynas â’r Gymraeg.

ADLONIANT

Yn dilyn y holl siarad, braf oedd cael ymlacio ganol prynhawn a mwynhau’r wledd o adloniant a drefnwyd ar ein cyfer. Diolch i’r cerddorion gwych a fu’n codi’n calonnau yn ystod yr wythnos!

DYFODOL YN GALW AR Y GWEINIDOG I YMYRRYD I WARCHOD SWYDDI ADDYSG GYMRAEG

Mae Dyfodol i’r Iaith wedi galw ar Weinidog y Gymraeg, Eluned Morgan, i ymyrryd er mwyn gwarchod swyddi allweddol yn Ysgol Addysg Prifysgol Bangor.

Mae Dyfodol ar ddeall bod y Brifysgol yn bwriadu cwtogi staff dwyieithog yr Ysgol. Byddai hyn yn ergyd i’r bwriad i ehangu addysg cyfrwng Cymraeg, a hynny mewn cyfnod allweddol, pan mae’r angen am athrawon sy’n gallu dysgu drwy gyfrwng y Gymraeg yn argyfyngus.

Dywed Heini Gruffudd, Cadeirydd Dyfodol:

“Os ydym o ddifri ynglŷn â chreu miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn canol y ganrif, yna’n amlwg, mae hyfforddi athrawon cyfrwng Cymraeg ar draws holl bynciau’r cwricwlwm yn allweddol er mwyn cyrraedd y targed. Dylem gynyddu ac nid cwtogi’r ddarpariaeth. Gan fod y toriadau hyn yn tanseilio nod strategol y Llywodraeth, rydym wedi cysylltu â’r Gweinidog i ofyn iddi ymyrryd ar fyrder yn yr achos hwn.”