Archifau Categori: Addysg

CYFARFOD GWEINIDOG Y GYMRAEG 31/01/17

Ateb

Cafwyd bore buddiol gydag Alun Davies a’i swyddogion, fore Gwener 31 Ionawr.  Dyma rai o’r materion a drafodwyd a pheth o’r ymateb a gawson ni:

Strategaeth Iaith y Llywodraeth

Roedd cytundeb bod angen cael mwy o sylw ar y Gymraeg yn gymunedol.

Sonion ni am fewnddyfodiaid, cynllunio tai, addysg, dysgu’r Gymraeg i oedolion, iaith y stryd fawr a iaith gwaith fel elfennau i gael sylw.

Asiantaeth y Gymraeg

Bydd gan y Llywodraeth £2 filiwn i’w wario eleni, ond nid oes cytundeb am arian y flwyddyn nesaf. Bydd y Llywodraeth yn cyhoeddi Papur Gwyn ar gyfer bil / mesur iaith newydd, a bydd lle yno i sefydlu Asiantaeth.  Roedd Alun Davies yn ffafrio asiantaeth hyd braich.  O gael llwyddiant gyda gweithgareddau a ddaw yn sgil gwario £2 filiwn eleni, y gobaith yw cael Asiantaeth y Gymraeg yn sefydlog, gyda’r posibilrwydd o dyfu’n gorff ehangach a fydd yn gallu pontio gwaith  gwahanol adrannau’r Llywodraeth.  Ceir datganiad ar y Bil cyn y Nadolig yn dilyn ymgynghoriad ar y Papur Gwyn.

Cafwyd croeso i bwyntiau hyrwyddo y sonion ni amdanyn nhw, y gellid gweithredu arnyn nhw eleni:

  • Hyrwyddo addysg Gymraeg
  • Hyrwyddo’r Gymraeg ymysg darpar rieni
  • Ehangu datblygiad Canolfannau Cymraeg i gynnwys caffis / tafarnau mewn pentrefi a threfi llai
  • Gwobrwyo sefydliadau o bob sector am eu defnydd o’r Gymraeg
  • Cynnal ymgyrch hyrwyddo barhaus gyda chaffis, tafarnau a siopau, a’u cael i arddangos arwydd bod croeso i gwsmeriaid ddefnyddio’r Gymraeg
  • Cynnig gwasanaeth cyfieithu rhad

Meddai swyddogion y Llywodraeth bod y Llywodraeth ar hyn o bryd yn  gweithio gyda Chomisiynydd y Gymraeg a Mentrau Iaith i gynnal peilot i hyrwyddo’r Gymraeg mewn busnesau bach

TAN 20

Deallwyd yr angen am gael modd i ystyried cynlluniau tai unigol, er eu bod o fewn cwmpas Cynlluniau Datblygu Lleol.

Meddai Swyddogion y Llywodraeth eu bod yn gobeithio bod gwaith sydd ar y gweill gyda Horizon (Wylfa) yn debygol o esgor ar fethodoleg asesu effaith ieithyddol y gellid ei defnyddio ledled Cymru. Bu Dyfodol eisoes mewn cyswllt â Lesley Griffiths, Ysgrifennydd yr Amgylchedd a Materion Gwledig ynglŷn a TAN 20, a byddwn yn holi am ddiweddariad yn sgil cwblhau’r gwaith hwn.

Addysg Gymraeg

Cytunwyd bod Cynlluniau’r Cynghorau Lleol yn annelwig, ac y bydd angen i’r Llywodraeth adolygu’r rhan fwyaf.  Bydd angen i’r Llywodraeth wedyn drafod y cynlluniau eto gyda’r Cynghorau.  Derbyniwyd nad oedd cael targed i gynyddu nifer plant 7 oed mewn addysg Gymraeg o fewn tair blynedd yn gynhyrchiol, gan fod y plant hyn eisoes yn y system.  Roedd y Gweinidog yn awyddus i weld Cynlluniau cryfach.

Meddai swyddogion y Llywodraeth bod y Llywodraeth yn gobeithio y bydd sgiliau Cymraeg disgyblion mewn ysgolion cyfrwng Saesneg yn gwella o ganlyniad i gyflwyno’r continwwm ieithyddol. Roedden ni’n amheus a fyddai hyn yn debygol o gael llwyddiant mawr.

Addysg Gymraeg ym Mhowys: Ymateb Dyfodol

Ateb

Yn dilyn sylwadau Sian James ar Golwg 360, gweler isod sylwadau Cadeirydd Dyfodol i’r Iaith, Heini Gruffudd ar sefyllfa addysg Gymraeg ym Mhowys:

Mae gan Bowys record eitha trychinebus o ran datblygu addysg uwchradd Gymraeg. Mae’r Sir yn gyson wedi gwrthod wynebu’r angen am ddilyniant o ysgolion cynradd Cymraeg.  Yn ne’r sir mae nifer o blant yn mynd i siroedd eraill, i Ystalyfera a Rhydywaun, i gael addysg uwchradd Gymraeg gan fod ysgol uwchradd Aberhonddu wedi methu darparu’n deilwng.

Yng ngogledd y sir, ar y llaw arall, mae Ysgol Llanfaircaereinion wedi datblygu ffrwd Gymraeg hynod lwyddiannus.  Mae angen i’r Sir gydnabod hyn a derbyn bod addysg uwchradd gyflawn Gymraeg ar gael yn Llanfaircaereinion. Yn ne’r Sir mae angen i Ysgolion Llanfair-ym-muellt ac Aberhonddu ddod at ei gilydd i gyflwyno addysg Gyrmaeg, ond dewis eilradd yw ffrydiau Cymraeg mewn ysgolion Saesneg.

Mae rhaid cydnabod bod gan y Sir broblemau am fod y boblogaeth yn wasgaredig, ond mae’n hen bryd i’r Sir gydnabod cryfderau rhai ysgolion uwchradd a datblygu ar sail hyn.

 

 

YR ERGYD DDIWEDDARAF? DYFODOL YN CONDEMNIO BYGYTHIADAU I’R COLEG CYMRAEG CENEDLAETHOL

Ateb

Yn dilyn cyfres o ergydion i wariant ar y Gymraeg yn ddiweddar, mae Dyfodol i’r Iaith wedi datgan pryder ynglŷn â’r bygythiadau posib i gyllid y Coleg Cymraeg Cenedlaethol yn sgil cyllideb ddrafft  y Llywodraeth.

Dywedodd Heini Gruffudd, Cadeirydd Dyfodol, “ Mae cyllideb ddrafft diweddaraf y Llywodraeth wedi dangos yn glir y diffyg parch a sylw a roddir i’r Gymraeg. Mae’r cyhoeddiad diweddaraf hwn yn cynrychioli bygythiad arall: y tro hwn yn erbyn corff sydd wedi gwneud cymaint i ddatblygu a hyrwyddo addysg prifysgol cyfrwng Cymraeg ar draws ystod eang o bynciau.

Cawn yma sefyllfa cwbl hurt lle mae darpariaeth addysg cyfrwng Cymraeg yn cael ei fygwth, tra bo’r Llywodraeth yn berffaith hapus i barhau i wario ar gefnogi myfyrwyr Cymru i astudio yn Lloegr.

Edrychwn ymlaen at drafod hyn ymhellach gyda’r Llywodraeth a’r Corff ariannu Addysg Uwch.”