Mae Dyfodol i’r Iaith wedi galw am drafodaeth genedlaethol ar gysoni hyrwyddo’r Gymraeg gyda’r angen i sicrhau cydraddoldeb hil. Daw’r galw hwn yn sgil yr ymateb i’r adroddiad diweddar ar y cyfleoedd a roddir gan Gyngor y Celfyddydau ac Amgueddfeydd Cymru i bobl dduon a phobl o liw.

Yn y wasg (a’r wasg Saesnig yn enwedig) adroddwyd y casgliadau fel cyhuddiad yn erbyn y Gymraeg, fel petai’r gofynion ieithyddol yn rhwystro amrywiaeth a chydraddoldeb yn y sectorau hyn.

Dywedodd Heini Gruffudd, Cadeirydd Dyfodol:

“Roedd dehongliad y wasg o’r adroddiad hwn yn bryfoclyd a chwbl wallus, gan awgrymu nad oes modd i berson du neu berson o liw allu siarad na dysgu’r Gymraeg. Gwyddom, wrth gwrs, mai ffwlbri llwyr a sarhaus yw’r fath awgrym a bod angen mwy o gyfleoedd addas a hyblyg i bawb gael dysgu’r Gymraeg.

Nid mater o ddewis a dethol na blaenoriaethu yw hyrwyddo’r Gymraeg a sicrhau cydraddoldeb hil: mae’n rhaid i’r ddau fynd law yn llaw os ydym am i’r iaith ffynnu a chyfoethogi drwy ddod yn gyfrwng i ystod eang o brofiadau.

Nid yw Llywodraeth Cymru’n rhydd o’r camsyniad hwn ychwaith. Wrth osod y cwricwlwm hanes, maent wedi penderfynu (yn gywir) rhoi sylw i hanes pobl dduon a phobl o liw yng Nghymru, ond wedi gwrthod y gofyn i ddysgu am hanes Cymru. Unwaith eto, nid mater o un ai / neu ydi hwn. Mae hanes ein gwlad yn allweddol i’n dealltwriaeth o’r presennol a heb gyd-destun hanes Cymru, yna fe amddifadir hanes pobl dduon ein cenedl o gyd-destun sy’n allweddol i ddealltwriaeth o’r hanes hwnnw.”