Y testun trafod diweddaraf yn ein hymgynghoriad ar Gynllunio Adferiad y Gymraeg yw HYRWYDDO DEFNYDD Y GYMRAEG.
Fel o’r blaen, byddwn yn ddiolchgar iawn o dderbyn eich sylwadau, awgrymiadau ac unrhyw brofiadau ymarferol perthnasol sydd gennych i’w rhannu â ni. Mae croeso i chwi ddefnyddio’r templed cwestiynau isod neu anfon eich sylwadau atom ar unrhyw ffurf arall.
Isod, ceir crynodeb o ofynion Dyfodol ynglŷn â chreu siaradwyr drwy ddatblygu’r gweithlu. Os ydych am weld y ddogfen, Cynllunio Adferiad y Gymraeg yn ei chrynswth, mae copi ar gael i’w darllen ar ein gwefan, dyfodol.net
Diolch drachefn i bawb sydd wedi ymateb hyd yma. Edrychwn ymlaen at glywed gennych – cysylltwch â ni gyda’ch sylwadau:
neu ffoniwch 01248 811798
PWNC TRAFOD 5: HYRWYDDO DEFNYDD Y GYMRAEG
Dyma farn Dyfodol:
Fel y gwyddon ni i gyd, un peth yw ‘gwybod’ Cymraeg a pheth arall yw ei defnyddio. Mae tuedd disgyblion ysgolion Cymraeg i siarad Saesneg yn ddihareb, ond does dim cymaint o sylw yn cael ei roi i’r Aelod Cynulliad rhugl ei Gymraeg sy’n dewis siarad Saesneg yn ein Senedd genedlaethol, er bod pob cyfleustra iddi/o i’w defnyddio, neu’n wir y tyst Cymraeg o flaen pwyllgor sy’n dewis defnyddio Saesneg. Yr hyn y mae hyn yn ei ddangos yw’r angen am newid agwedd, newid diwylliant, magu hyder, balchder a chadernid.
Mae’n amlwg felly bod rhaid mynd ati’n egnïol a deallus i hyrwyddo defnydd o’r Gymraeg.
Dadleuwyd bod gwreiddio defnydd o’r iaith yn y blynyddoedd cynnar yn allweddol. Ond nid yw hynny’n ddigon. Beth felly yw’r ffactorau sy’n dylanwadu ar ymddygiad ieithyddol? Dyma rai:
- Presenoldeb yr iaith yn yr amgylchedd cymdeithasol, yn weledol ac yn glywedol.
- Bod gwasanaeth yn Gymraeg ar gael, yn cael ei gynnig, yn rhwydd i’r cwsmer, ar lafar yn enwedig, mewn siop a chaffi a thafarn ac ati. Cam rhwydd, rhad ond hynod effeithiol fyddai i bob siaradydd Cymraeg sy’n rhoi gwasanaeth wisgo bathodyn pwrpasol.
Ein barn ni yw y dylai Comisiynydd y Gymraeg a phroses y Safonau roi pwyslais arbennig ar y ddwy agwedd yna.
Maes arall tra phwysig yw datblygu’r Gymraeg yn y gweithle. Mae angen datblygu’r gweithlu Cymraeg ond hefyd weithleoedd Cymraeg – gan ddechrau gydag awdurdodau cyhoeddus yr ardaloedd Cymreiciaf.
Pwysicach fyth, fodd bynnag, yw amrediad ac ansawdd y gweithgareddau a’r profiadau o bob math sydd ar gael yn Gymraeg.
Yng ngwreiddiau’r gymdeithas y mae cyflawni llawer o’r gwaith yma, drwy rwydwaith o Ganolfannau Iaith yn cydweithio’n agos â’r Mentrau, yr ysgolion Cymraeg, Mudiad Meithrin a mudiadau eraill. Y nod fydd creu rhwydwaith grymus, egnïol, creadigol, byrlymus sy’n meithrin hoen a hyder y gymuned Gymraeg ac yn creu tynfa tuag ati.
YDYCH CHI’N CYTUNO Â NI? OES GENNYCH UNRHYW SYLWADAU AR SUT I HYRWYDDO DEFNYDD Y GYMRAEG, UN AI’N GYFFREDINOL NEU MEWN UNRHYW FAES NEU SECTOR PENODOL?
When I was at the Eisteddfod I picked up a couple of cards with Welsh for work etc. I would have happily paid for a complete set as I put them up in my office in London and it had a positive impact upon my English colleagues in their appreciation of Welsh. It also reinforced the words for me, words that I would would otherwise forget.
There is a need for materials that can be used in the workplace to help reinforce awareness & use of Welsh, especially words that perhaps we didn’t learn as children. (I never went to school in Wales and only learned a little from my father and elderly relatives as a small child – subsequently I have attended some classes) Perhaps sheets of labels with the names of equipment and materials.
Perhaps flash cards linked to approved texts. Perhaps also a daily simple Welsh news programme.
I think it would be helpful if people who are willing to help others speak Welsh could be identified and celebrated.
Most of all somehow we must breakdown & eradicate the embarrassment of not speaking Welsh well.
In addition, there must be a counter to the idea that English is ubiquitous and a celebration of Wales being different because of the language. Surely Wales could emphasise that people do speak Welsh normally and make it part of the tourist experience of the language being integral to a different culture so that visitors are disappointed if they don’t hear it. It occurs to me that the tourism based around that kind of culture experience is more profitable than tourists who arrive and expect Wales to be an extension of England.
Diolch yn fawr – very useful suggestions.