Archifau Blynyddol: 2017

CYFARFOD CYHOEDDUS LLANBED: GOBAITH NEWYDD I’R GYMRAEG

Ateb

Poster Llanbedr Pont Steffan

Byddwn yn cynnal Cyfarfod Cyhoeddus yn Festri Capel Brondeifi Llanbed ar yr 17 o Dachwedd am 7 y.h., gyda Heini Gruffudd, Cynog Dafis, a’n gwestai arbennig, Ben Lake AS. Bydd croeso cynnes i bawb, felly cofiwch alw heibio os ydych yn y cyffiniau.

Mae’r cyfarfod hwn yn rhan o raglen Dyfodol i’r Iaith i gynnal cyfarfodydd ledled Cymru, a bydd yn dal i wneud hyn.

Un nod yw cael gwybodaeth gan bobl leol: beth sy’n helpu’r iaith yn lleol? Beth yw’r heriau?

Nod arall yw cyflwyno sut mae Dyfodol i’r Iaith am weld pethau’n digwydd.  Rydyn ni am roi blaenoriaeth i hyrwyddo’r iaith yn y gymdeithas, yn y cartref ac yn y gwaith, fel bod mwy o siaradwyr Cymraeg yn cael cyfle i ddefnyddio’r iaith.

Ar hyn o bryd, ac efallai ers hanner canrif, mae’r prif bwyslais wedi’i roi ar ennill statws i’r Gymraeg ac ar hawliau unigolion. Erbyn hyn mae’n rhaid newid y pwyslais, i ganolbwyntio ar greu cyfleoedd i siaradwyr Cymraeg ddefnyddio’r iaith.

Ers ei sefydlu 5 mlynedd yn ôl mae Dyfodol i’r Iaith gweld llawer o’i gynigion yn cael eu derbyn, gan gynnwys:

  • Sefydlu dwsin o Ganolfannau Cymraeg
  • Sefydlu canolfan genedlaethol Cymraeg i Oedolion
  • Rhoi lle i’r Gymraeg yn y ddeddf Cynllunio
  • Sefydlu ail sianel radio
  • £2 filiwn i hyrwyddo’r Gymraeg

Y peth nesaf mawr o bwys fydd gweld y llywodraeth yn sefydlu corff a fydd yn gyfrifol am arwain cynllunio iaith a hyrwyddo’r iaith. Dyma destun y papur gwyn y mae’r llywodraeth wedi’i baratoi.  Rydyn ni’n gobeithio y caiff hwn ei sefydlu erbyn 2020.

Y pwnc mawr dros yr ugain mlynedd nesaf yw cael mwy o siaradwyr Cymraeg, a’r un mor bwysig yw ei gwneud hi’n hawdd i bobl ddefnyddio’r iaith.

Fydd hyn ddim yn digwydd heb gynllunio gofalus, a gweithredu creadigol.  Ddaw hyn ddim yn y drefn bresennol, lle mae newidiadau gwleidyddol yn gallu torri ar draws cynlluniau.  A ddaw hi ddim tra bod cymaint o awdurdodau lleol a chyrff eraill yn llaesu dwylo.

I ddylanwadu ar y llywodraeth, fel corff lobio cyfrifol, mae ar Dyfodol i’r Iaith angen cefnogwyr, a bydd denu cefnogwyr ac aelodau, wrth gwrs, yn nod arall i’r cyfarfod.

Rydyn ni’n edrych ymlaen at gydweithio cadarn a chreadigol.

DIOLCH I ALUN DAVIES

Ateb

Mae Dyfodol i’r Iaith wedi ysgrifennu at Alun Davies i ddiolch iddo am ei arweiniad creadigol yn ystod ei gyfnod fel Gweinidog yn gyfrifol am y Gymraeg.

Meddai Heini Gruffudd, Cadeirydd Dyfodol i’r Iaith,  “Yn ystod cyfnod Alun Davies, mae’r llywodraeth wedi dangos ei bod yn barod i weithredu mewn dau faes o bwys mawr i’r Gymraeg.  Y cyntaf yw’r bwriad i ehangu addysg Gymraeg, a’r ail yw cyflwyno papur gwyn fydd yn rhoi modd i’r Llywodraeth roi blaenoriaeth i hyrwyddo’r Gymraeg yn y gymuned ac ym myd gwaith.”

“Rydyn ni’r un pryd yn croesawu Eluned Morgan i’w swydd, ac yn edrych ymlaen at weld dyheadau’r llywodraeth yn cael eu gwireddu o dan ei harweiniad hi.”

Mae Dyfodol i’r Iaith  o’r cychwyn wedi bod yn argymell bod y llywodraeth yn sefydlu corff a fydd yn gyfrifol am gynllunio ieithyddol ac am hyrwyddo’r iaith.  Bydd y corff hwn yn datblygu arbenigedd ac yn datblygu partneriaethau ag awdurdodau lleol a chyrff eraill.   Bydd y corff yn gallu arwain prosiectau yn y gymuned ac ym myd gwaith gan ganolbwyntio ar gynyddu’r defnydd o’r Gymraeg. Un o fanteision y corff, ar ôl ei sefydlu yn sgil y Mesur Iaith nesaf,  yw y bydd yn gweithredu’n gydlynus, pa blaid bynnag a fydd mewn grym.